روغن ترمز یکی از حیاتی ترین مایعات در سیستم ایمنی خودرو محسوب می شود که سلامت و کارایی ترمزها را تضمین میکند. هر راننده ای می داند که اهمیت ترمز سالم بر هیچ کسی پوشیده نیست و کوچک ترین مشکل در این سیستم می تواند خطرات جدی برای جان سرنشینان و دیگران ایجاد کند. اما گاهی اوقات پیش می آید که سطح روغن ترمز کاهش پیدا میکند و سوال اصلی این است که چرا روغن ترمز ماشین کم می شود؟ دانستن دلایل کاهش روغن ترمز نه تنها به شما کمک میکند تا از مشکلات جدی تر جلوگیری کنید، بلکه باعث افزایش طول عمر سیستم ترمز و صرفه جویی در هزینه های تعمیر می شود. در ادامه مطلب شما را با مهم ترین دلایل این اتفاق و راهکارهای جلوگیری از آن آشنا می کنیم.
بیشتر بخوانید:
چرا روغن موتور کف میکند؟ علت و راههای پیشگیری از کف کردن روغن موتور
بهترین روغن موتور برای ال ۹۰ | معرفی جایگزینهای ELF + جدول مقایسه
بهترین روغن موتور برای تیبا و تیبا 2 ( راهنمای انتخاب و خرید )
عوارض زیاد بودن روغن موتور خودرو و نحوه تخلیه روغن موتور اضافی
روغن ترمز یکی از حیاتی ترین مایعات در سیستم ترمز خودرو است. این روغن وظیفه انتقال نیرو از پدال ترمز به لنت ها و کالیپرها را بر عهده دارد و با ایجاد فشار هیدرولیکی، باعث توقف خودرو می شود. کیفیت و میزان مناسب روغن ترمز مستقیماً با ایمنی رانندگی مرتبط است و کاهش سطح آن می تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. اما دلایل مختلفی وجود دارد که باعث کم شدن روغن ترمز می شوند. در ادامه به طور جامع این دلایل را بررسی میکنیم.
یکی از رایج ترین دلایل کاهش روغن ترمز، فرسودگی طبیعی قطعات سیستم ترمز مانند لنت ها و دیسک ها است. با گذشت زمان و استفاده مداوم از ترمز، ضخامت لنت ها کاهش پیدا می کند و فضای بیشتری بین پیستون کالیپر و لنت ها ایجاد می شود. این افزایش حجم فضا باعث می شود روغن بیشتری برای پر کردن این فاصله لازم باشد و سطح آن در مخزن کاهش پیدا کند. در واقع کاهش روغن ترمز در این حالت یک فرایند طبیعی و مرتبط با ساییدگی قطعات است و معمولاً به صورت تدریجی رخ می دهد.
یکی از مهم ترین و البته خطرناک ترین دلایل کاهش روغن ترمز، نشت آن از سیستم هیدرولیک است. نشت می تواند در بخش های مختلفی از سیستم رخ دهد، از جمله این موارد عبارتند از:
1) شلنگ ها و لوله های ترمز:
شلنگ ها با گذشت زمان ممکن است ترک بخورند یا اتصالات آن ها شل شود.
2) کالیپرها و سیلندر ترمز:
واشرهای کالیپر و سیلندرها ممکن است فرسوده شوند و باعث نشت روغن شوند.
3) اتصالات و رگولاتورها:
در برخی خودروها اتصالات کوچک یا رگولاتور فشار می توانند محل نشت باشند. نشت روغن ترمز یک مشکل جدی است، زیرا باعث کاهش فشار هیدرولیک و در نتیجه کاهش کارایی ترمز می شود.
یکی دیگر از دلایل کاهش سطح روغن، ورود هوا به سیستم ترمز است. زمانی که هوا وارد مدار هیدرولیک می شود، روغن موجود مجبور است حجم بیشتری را برای انتقال نیرو پر کند. در نتیجه سطح روغن در مخزن کاهش می یابد. وجود هوا معمولاً ناشی از تعمیرات نامناسب، شل شدن اتصالات یا ترک خوردن شلنگ ها است. اگر هوا وارد سیستم شود، ترمز نرم شده و فاصله پدال تا رسیدن به نقطه توقف افزایش پیدا می کند که نشان دهنده کاهش کارایی سیستم است.
روغن ترمز بر پایه مواد معدنی یا سنتتیک ساخته می شود و در دماهای بسیار بالا ممکن است کمی تبخیر یا کاهش حجم داشته باشد. در شرایط رانندگی سنگین، مانند توقف های مکرر در مسیرهای پرشیب یا ترافیک سنگین، دمای روغن ترمز افزایش پیدا می کند. این افزایش دما باعث کاهش چگالی و حجم روغن می شود که به ظاهر سطح آن در مخزن کاهش یافته و راننده ممکن است فکر کند روغن کم شده است، در حالی که بخشی از کاهش سطح به دلیل تغییرات حرارتی است.
کالیپرها و پیستون ها وظیفه فشار دادن لنت ها به دیسک را دارند و اگر عملکرد آن ها به درستی نباشد، می تواند منجر به کاهش سطح روغن شود. در مواردی که پیستون ها گیر کنند یا واشرهای آن ها آسیب دیده باشد، روغن می تواند به اطراف نشت کند یا در مدار باز به گردش درنیاید و سطح روغن مخزن کاهش پیدا کند. این مشکل به مرور زمان تشدید می شود و می تواند باعث کاهش محسوس روغن شود.
با گذشت زمان، دیسک های ترمز نیز فرسوده می شوند و ضخامت آن ها کاهش پیدا می کند. این کاهش ضخامت باعث می شود که پیستون های کالیپر برای ایجاد همان فشار، بیشتر حرکت کنند. حرکت بیشتر پیستون ها به معنای استفاده بیشتر از روغن در سیستم است. بنابراین، هر چه لنت ها و دیسک ها فرسوده تر شوند، روغن بیشتری برای پر کردن فضای سیستم نیاز است و سطح روغن در مخزن کاهش می یابد.
استفاده از روغن های ترمز غیر استاندارد یا ورود ناخالصی ها به سیستم می تواند باعث تغییر در ویژگی های روغن و کاهش سطح آن شود. ناخالصی ها ممکن است باعث ایجاد کف در روغن یا تغییر چگالی آن شوند که نتیجه آن کاهش سطح روغن قابل مشاهده در مخزن است.
اگر سیستم هیدرولیک ترمز خودرو دچار عدم تعادل شود، مثلاً فشار بین چرخ ها به درستی تقسیم نشود، ممکن است روغن به صورت غیر یکنواخت در مدار حرکت کند و سطح آن در مخزن کاهش یابد. این مشکل معمولاً به دلیل ایراد در رگولاتور فشار یا کالیپرهای خراب رخ می دهد و ممکن است به صورت موقت سطح روغن کاهش یافته و بعداً به حالت طبیعی بازگردد.
در ادامه راهکارهای جلوگیری از کاهش روغن ترمز را بررسی می کنیم: