علت کم شدن روغن ترمز و راه ‌های جلوگیری از کاهش روغن ترمز

reasons-for-low-brake-fluid
22 شهریور 1404

روغن ترمز یکی از حیاتی ‌ترین مایعات در سیستم ایمنی خودرو محسوب می ‌شود که سلامت و کارایی ترمزها را تضمین می‌کند. هر راننده ‌ای می ‌داند که اهمیت ترمز سالم بر هیچ کسی پوشیده نیست و کوچک ‌ترین مشکل در این سیستم می ‌تواند خطرات جدی برای جان سرنشینان و دیگران ایجاد کند. اما گاهی اوقات پیش می‌ آید که سطح روغن ترمز کاهش پیدا می‌کند و سوال اصلی این است که چرا روغن ترمز ماشین کم می شود؟ دانستن دلایل کاهش روغن ترمز نه تنها به شما کمک می‌کند تا از مشکلات جدی ‌تر جلوگیری کنید، بلکه باعث افزایش طول عمر سیستم ترمز و صرفه‌ جویی در هزینه ‌های تعمیر می‌ شود. در ادامه مطلب شما را با مهم ‌ترین دلایل این اتفاق و راهکارهای جلوگیری از آن آشنا می کنیم.

reasons-for-low-brake-fluid-1

 

بیشتر بخوانید:

چرا روغن موتور کف میکند؟ علت و راه‌های پیشگیری از کف کردن روغن موتور

بهترین روغن موتور برای ال ۹۰ | معرفی جایگزین‌های ELF + جدول مقایسه

بهترین روغن موتور برای تیبا و تیبا 2 ( راهنمای انتخاب و خرید )

عوارض زیاد بودن روغن موتور خودرو و نحوه تخلیه روغن موتور اضافی

عوارض تعویض نکردن روغن دنده

 

چرا روغن ترمز ماشین کم می شود؟

روغن ترمز یکی از حیاتی ‌ترین مایعات در سیستم ترمز خودرو است. این روغن وظیفه انتقال نیرو از پدال ترمز به لنت‌ ها و کالیپرها را بر عهده دارد و با ایجاد فشار هیدرولیکی، باعث توقف خودرو می ‌شود. کیفیت و میزان مناسب روغن ترمز مستقیماً با ایمنی رانندگی مرتبط است و کاهش سطح آن می ‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. اما دلایل مختلفی وجود دارد که باعث کم شدن روغن ترمز می ‌شوند. در ادامه به طور جامع این دلایل را بررسی می‌کنیم.

دلایل کم شدن روغن ترمز خودرو:

  • فرسودگی طبیعی قطعات ترمز

یکی از رایج ‌ترین دلایل کاهش روغن ترمز، فرسودگی طبیعی قطعات سیستم ترمز مانند لنت ‌ها و دیسک ‌ها است. با گذشت زمان و استفاده مداوم از ترمز، ضخامت لنت ‌ها کاهش پیدا می کند و فضای بیشتری بین پیستون کالیپر و لنت ‌ها ایجاد می ‌شود. این افزایش حجم فضا باعث می ‌شود روغن بیشتری برای پر کردن این فاصله لازم باشد و سطح آن در مخزن کاهش پیدا کند. در واقع کاهش روغن ترمز در این حالت یک فرایند طبیعی و مرتبط با ساییدگی قطعات است و معمولاً به صورت تدریجی رخ می ‌دهد.

  • نشت روغن از سیستم هیدرولیک

یکی از مهم ‌ترین و البته خطرناک ‌ترین دلایل کاهش روغن ترمز، نشت آن از سیستم هیدرولیک است. نشت می ‌تواند در بخش ‌های مختلفی از سیستم رخ دهد، از جمله این موارد عبارتند از:

1) شلنگ ‌ها و لوله ‌های ترمز:

شلنگ‌ ها با گذشت زمان ممکن است ترک بخورند یا اتصالات آن‌ ها شل شود.

2) کالیپرها و سیلندر ترمز:

واشرهای کالیپر و سیلندرها ممکن است فرسوده شوند و باعث نشت روغن شوند.

3) اتصالات و رگولاتورها:

در برخی خودروها اتصالات کوچک یا رگولاتور فشار می ‌توانند محل نشت باشند.
  نشت روغن ترمز یک مشکل جدی است، زیرا باعث کاهش فشار هیدرولیک و در نتیجه کاهش کارایی ترمز می‌ شود.

  • وجود هوا در سیستم ترمز

یکی دیگر از دلایل کاهش سطح روغن، ورود هوا به سیستم ترمز است. زمانی که هوا وارد مدار هیدرولیک می ‌شود، روغن موجود مجبور است حجم بیشتری را برای انتقال نیرو پر کند. در نتیجه سطح روغن در مخزن کاهش می‌ یابد. وجود هوا معمولاً ناشی از تعمیرات نامناسب، شل شدن اتصالات یا ترک خوردن شلنگ‌ ها است. اگر هوا وارد سیستم شود، ترمز نرم شده و فاصله پدال تا رسیدن به نقطه توقف افزایش پیدا می کند که نشان ‌دهنده کاهش کارایی سیستم است.

  • افزایش دمای روغن و تبخیر جزئی

روغن ترمز بر پایه مواد معدنی یا سنتتیک ساخته می ‌شود و در دماهای بسیار بالا ممکن است کمی تبخیر یا کاهش حجم داشته باشد. در شرایط رانندگی سنگین، مانند توقف ‌های مکرر در مسیرهای پرشیب یا ترافیک سنگین، دمای روغن ترمز افزایش پیدا می کند. این افزایش دما باعث کاهش چگالی و حجم روغن می‌ شود که به ظاهر سطح آن در مخزن کاهش یافته و راننده ممکن است فکر کند روغن کم شده است، در حالی که بخشی از کاهش سطح به دلیل تغییرات حرارتی است.

  • مشکلات کالیپرها و پیستون‌ ها

کالیپرها و پیستون ‌ها وظیفه فشار دادن لنت ‌ها به دیسک را دارند و اگر عملکرد آن‌ ها به درستی نباشد، می ‌تواند منجر به کاهش سطح روغن شود. در مواردی که پیستون‌ ها گیر کنند یا واشرهای آن ‌ها آسیب دیده باشد، روغن می‌ تواند به اطراف نشت کند یا در مدار باز به گردش درنیاید و سطح روغن مخزن کاهش پیدا کند. این مشکل به مرور زمان تشدید می‌ شود و می ‌تواند باعث کاهش محسوس روغن شود.

  • سایش دیسک و افزایش فاصله سیستم هیدرولیک

با گذشت زمان، دیسک ‌های ترمز نیز فرسوده می ‌شوند و ضخامت آن ‌ها کاهش پیدا می کند. این کاهش ضخامت باعث می‌ شود که پیستون ‌های کالیپر برای ایجاد همان فشار، بیشتر حرکت کنند. حرکت بیشتر پیستون ‌ها به معنای استفاده بیشتر از روغن در سیستم است. بنابراین، هر چه لنت ‌ها و دیسک ‌ها فرسوده ‌تر شوند، روغن بیشتری برای پر کردن فضای سیستم نیاز است و سطح روغن در مخزن کاهش می ‌یابد.

  • ترکیبات نامناسب یا ناخالصی در روغن

استفاده از روغن ‌های ترمز غیر استاندارد یا ورود ناخالصی‌ ها به سیستم می ‌تواند باعث تغییر در ویژگی ‌های روغن و کاهش سطح آن شود. ناخالصی ‌ها ممکن است باعث ایجاد کف در روغن یا تغییر چگالی آن شوند که نتیجه آن کاهش سطح روغن قابل مشاهده در مخزن است.

  • عدم تعادل سیستم هیدرولیک و فشار نادرست

اگر سیستم هیدرولیک ترمز خودرو دچار عدم تعادل شود، مثلاً فشار بین چرخ ‌ها به درستی تقسیم نشود، ممکن است روغن به صورت غیر یکنواخت در مدار حرکت کند و سطح آن در مخزن کاهش یابد. این مشکل معمولاً به دلیل ایراد در رگولاتور فشار یا کالیپرهای خراب رخ می ‌دهد و ممکن است به صورت موقت سطح روغن کاهش یافته و بعداً به حالت طبیعی بازگردد.

 

reasons-for-low-brake-fluid-2

 

راهکارهای جلوگیری از کاهش روغن ترمز:

در ادامه راهکارهای جلوگیری از کاهش روغن ترمز را بررسی می کنیم:

  • بازدید منظم سطح روغن ترمز
    یکی از ساده ‌ترین و مؤثرترین راه ‌ها برای جلوگیری از کاهش روغن ترمز، کنترل دوره ‌ای سطح آن در مخزن است. این کار کمک می‌کند هرگونه کاهش غیرعادی در همان مراحل ابتدایی شناسایی شود. بازدید منظم باید در فواصل زمانی مشخص، مثلاً هر چند هزار کیلومتر یا در هنگام سرویس‌ های دوره‌ ای خودرو انجام شود. مشاهده تغییر سطح روغن به ‌موقع باعث می‌ شود قبل از بروز مشکلات جدی، علت کاهش شناسایی و رفع شود.
  • بررسی سلامت شلنگ ‌ها و لوله ‌های ترمز
    شلنگ ‌ها و لوله ‌های ترمز به دلیل قرار گرفتن در معرض فشار بالا و تغییرات دمایی، با گذشت زمان ممکن است ترک بخورند یا دچار فرسودگی شوند. بازرسی دقیق آن ‌ها و تعویض در صورت مشاهده کوچک ‌ترین نشتی یا فرسودگی، مانع کاهش روغن ترمز می ‌شود. همچنین اتصالات فلزی لوله ‌ها باید محکم باشند تا از نشت روغن در محل اتصال جلوگیری شود.
  • تعویض به‌ موقع لنت ‌ها و دیسک ‌ها
    همانطور که پیش از این اشاره کردیم، فرسودگی لنت ‌ها و دیسک ‌ها باعث افزایش حرکت پیستون ‌ها و در نتیجه مصرف بیشتر روغن در سیستم می ‌شود. تعویض به‌ موقع لنت ‌ها و دیسک ‌های ترمز، علاوه بر بهبود عملکرد ترمز، از کاهش تدریجی روغن جلوگیری می‌کند. توصیه می ‌شود ضخامت لنت ‌ها به صورت دوره ‌ای بررسی شود و در صورت رسیدن به حد مجاز، تعویض انجام گیرد.
  • هواگیری صحیح سیستم ترمز
    در هنگام تعویض روغن یا تعمیرات سیستم، باید فرآیند هواگیری با دقت و طبق استاندارد انجام شود. استفاده از ابزارهای مخصوص و رعایت ترتیب چرخ ‌ها در هواگیری، مانع از باقی‌ ماندن حباب ‌های هوا در مدار می‌ شود.
  • استفاده از روغن ترمز استاندارد و مرغوب
    انتخاب روغن ترمز مطابق با استاندارد کارخانه سازنده خودرو بسیار اهمیت دارد. استفاده از روغن ‌های بی‌کیفیت یا نامتناسب با سیستم، می‌ تواند باعث تبخیر سریع ‌تر، ایجاد ناخالصی و حتی خوردگی قطعات شود. روغن ترمز مرغوب و سازگار با نوع خودرو، در برابر دما و فشار مقاومت بیشتری دارد و کاهش سطح آن به حداقل می ‌رسد.
  • تعویض دوره ‌ای روغن ترمز
    تعویض دوره ‌ای روغن ترمز، معمولاً هر دو سال یک ‌بار یا طبق دستورالعمل سازنده خودرو، از مشکلاتی نظیر خوردگی داخلی سیستم و کاهش عملکرد روغن ترمز پیشگیری کرده و مانع کاهش سطح روغن می ‌شود.
  • بررسی منظم کالیپرها و پیستون‌ ها
    پیستون ‌ها و کالیپرها اگر به درستی کار نکنند یا واشرهای آن ‌ها آسیب دیده باشد، می ‌توانند باعث نشتی روغن شوند. سرویس دوره ‌ای این قطعات، شامل تمیزکاری، گریس‌کاری مناسب و تعویض اورینگ ‌ها و واشرهای معیوب، کمک می‌کند تا روغن ترمز در مدار باقی بماند و سطح آن کاهش نیابد.
  • توجه به شرایط رانندگی و جلوگیری از ترمزگیری ‌های شدید مداوم
    رانندگی پر فشار و استفاده بیش از حد از ترمزها، به خصوص در سراشیبی ‌ها یا در ترافیک ‌های سنگین، باعث افزایش شدید دمای روغن ترمز می‌ شود. این افزایش دما می ‌تواند موجب تبخیر جزئی روغن و کاهش سطح آن گردد. رانندگی اصولی و استفاده صحیح از ترمز، فشار حرارتی کمتری به روغن وارد کرده و به پایداری سطح آن کمک می‌کند.
  • نگهداری مناسب خودرو در شرایط محیطی استاندارد
    محیط ‌های با رطوبت بالا یا دمای بسیار زیاد می‌ توانند بر روی کیفیت روغن ترمز تأثیر بگذارند. اگر خودرو در محیطی مرطوب یا بسیار گرم پارک شود، احتمال جذب رطوبت یا کاهش کیفیت روغن بیشتر می‌ شود. نگهداری خودرو در پارکینگ مسقف یا محیطی با شرایط متعادل، از تغییرات شیمیایی روغن و کاهش سطح آن جلوگیری می‌کند.
  • توجه به علائم هشداردهنده خودرو
     بسیاری از خودروهای مدرن، مجهز به سنسورهای هشدار سطح روغن ترمز هستند. روشن شدن چراغ هشدار روی صفحه کیلومتر می ‌تواند اولین نشانه کاهش روغن باشد. بی ‌توجهی به این علامت باعث می ‌شود مشکل به مراحل حاد برسد. توجه جدی و رسیدگی سریع به این هشدارها، از کاهش بیشتر سطح روغن و آسیب به سیستم جلوگیری می‌کند.