روغن دنده به عنوان مهمترین روغن هایی است که برای سیستم گیربکس خودرو از آن استفاده می کنند. این روغن بر اساس نوع سیستم خودرو به دو نوع روغن های دنده اتوماتیک و روغن های دنده دستی تقسیم می شود. به کارگیری روغن دنده برای سیستم گیربکس دارای مزایای بسیار زیادی است. در صورت تمام شدن روغن دنده یا نداشتن کیفیت مطلوب، در عملکرد این سیستم اختلال به وجود می آید. برای دسترسی به روغن های با کیفیت در بازار نیز باید نکاتی را مورد توجه قرار دهید که در ادامه به آنها می پردازیم.
روغن گیربکس از جمله روغن های مهم برای روان کاری قطعات خودرو نظیر جعبه دنده و دیفرانسیل است. از این روغن برای روغن کاری قطعات متحرک داخل سیستم گیربکس استفاده می کنند. به کارگیری این روغن مانع از اصطکاک بین قطعات مختلف می شود. روغن گیربکس برای جعبه دنده های مختلف اتوماتیک و دستی می تواند عملکردهای متفاوتی نیز داشته باشد. تنها انتخاب روغن دنده مناسب کافی نیست، روغن باید در سرویس های دوره ای مختلف بررسی شود. در صورت کم بودن روغن در سیستم و یا حتی کاهش کیفیت آن، باید اقدام به تعویض کرد. کاهش روغن باعث می شود تا تعویض دنده به خوبی صورت نگیرد. روغن گیربکس تنها در صورتی کم می شود که نشتی به وجود بیاید. طی سرویس های دوره ای متوجه نامطلوب بودن روغن خواهید شد، در این صورت باید روغن را تعویض کنید.
این مایع با خاصیت لغزندگی که دارد، هم فرایند روان کاری و هم فرایند روغن کاری را به خوبی انجام می دهد. روغن گیربکس تحت تاثیر شرایط مختلف در داخل سیستم گیربکس آلوده می شود. این آلودگی روغن تحت تاثیر استهلاک دنده ها است که طی این فرایند ذرات فلزی کوچکی وارد روغن خواهد شد. حتی در سیستم های اتوماتیک با حرارت بالایی که به وجود می آید، کیفیت روغن کاهش می یابد. در صورتی که تعویض روغن به موقع انجام نشود، تمامی قطعات داخلی گیربکس را درگیر کرده و به آن ها آسیب می رساند.
روغن گیربکس انواع مختلفی دارد. برای هر یک از سیستم های خودرو روغن های مختلفی استفاده می کنند.
روغن گیربکس دستی را با نام واسکازین دستی نیز می شناسند. این روغن تنها برای خودروهایی استفاده می شود که سیستم گیربکس آن ها دستی است. روغن دنده دستی، برای روان کاری قطعات سیستم دستی در جعبه دنده و دیفرانسیل استفاده می شود. به منظور خنک کردن و انتقال قدرت از موتور نیز این روغن کاربرد دارد. روغن دنده، آلودگی را کم می کند و ضد اکسیداسیون است. با وجود روغن گیربکس در این سیستم زنگ زدگی ایجاد نشده و همچنین مانع تشکیل رسوبات در این سیستم چرخ دنده ها خواهد شد. این روغن ها خود از نظر گرانروی و سطح کیفیت انواع مختلفی دارند.
روغن دنده اتوماتیک تنها مناسب سیستم های گیربکس اتوماتیک است. برای روان کاری قطعات جعبه دنده و دیفرانسیل استفاده می شود. این روغن به راحتی در سیستم پراکنده شده و به سطوح مختلف می چسبد. از مزایای مهم این روغن ها ضد خوردگی است. زمانی که دنده ها یا دیگر قطعات در تماس با یکدیگر قرار می گیرند، به دلیل خاصیت روان کنندگی و ضد خوردگی از خوردگی آن ها جلوگیری می کند. حتی مانع از تشکیل لجن و رسوبات در این سیستم خواهد شد. در این روغن ها از افزودنی های کاهنده نقطه سیلان، ضد ترک و ضد خوردگی استفاده می کنند.
روغن دنده را باید با رعایت راهنمای خرید انتخاب کرد. در این راهنما به صفر تا صد نکات مهم انتخاب بهترین روغن ها اشاره می شود.
• ابتدا باید بدانید که چه نوع روغن دنده ای را لازم دارید. روغن دنده برای استفاده گیربکس های اتوماتیک و گیربکس دستی متفاوت است. اگر سیستم خودروی شما گیربکس اتوماتیک دارد، باید برای آن روغن مناسب گیربکس اتوماتیک انتخاب کنید. برای سیستم های دستی نیز روغن دنده مناسب گیربکس دستی وجود دارد.
• گرانروی روغن را در نظر بگیرید. بر اساس شرایط و محیطی که خودرو در آن قرار دارد، گرانروی را انتخاب می کنید. برای مناطق گرم روغن هایی با گرانروی بیشتر و برای مناطقی با آب و هوای سرد روغن هایی با گرانروی کمتر انتخاب می شوند.
• از نکات مهم توجه به کیفیت روغن دنده است. برای اندازه گیری کیفیت، معیاری (یک عدد بین ۱ تا ۶) وجود دارد. هرچه رقم این عدد بیشتر باشد کیفیت روغن دنده نیز بیشتر است.
• به مقاومت روغن در برابر کف کردن باید دقت کرد. اگر این روغن زودتر کف کند کیفیت آن کمتر است. از طرفی این روغن در اثر فشار وارده توسط خودرو نیز باید مقاومت کند.
• برند را فراموش نکنید. برندهای زیادی از روغن دنده در بازار وجود دارد. به سراغ بهترین برندهای شناخته شده ای نظیر برند کاسپین، برند بهران، برند آدینول، برند آترود و همچنین برند لیکومولی بروید.
• بهترین روغن گیربکس باید پایداری برشی بسیار مناسبی داشته باشد. این پایداری برش عالی باعث می شود تا برای کارکردهای بلند مدت، گرانروی استاندارد خود را حفظ کند.
• فشارپذیری و ظرفیت تحمل بالا از مزایای بهترین روغن های دنده است. روغن هایی را انتخاب کنید که در برابر فشار و وزن بار زیاد قدرت بسیار زیادی دارمد.
• بهترین روغن های بازار ضد زنگ و ضد خوردگی هستند. هنگام خرید دقت کنید که روغن شما از این ویژگی بهره مند باشد.
• برخی از روغن های دنده بی کیفیت بازار آب گریز نیستند. این آب گریز نبودن باعث می شود تا در عملکرد سیستم دنده اختلال به وجود بیاید. هنگام خرید توجه کنید که روغن شما جزو روغن های آب گریز باشد: در چنین حالتی روغن می تواند آب و رطوبت را جدا کند.
• به سازگاری روغن با کاسه نمد و آب بندها نیز توجه کنید. در صورت سازگار بودن باعث جلوگیری از واکنش شیمیایی روغن با کاسه نمد و آب بند می شود.
• غلظت و چسبندگی روغن دنده باید مناسب باشد. چنانچه یک روغن گیربکس چسبندگی و غلظت مناسبی ندارد، تحت تاثیر نیروی گریز از مرکز، در سرعت بالا روغن هدر می رود.
• استانداردها را در نظر بگیرید. برای تولید روغن دنده مناسب از استانداردهای خاصی پیروی می کنند. استاندارد DEXRON, MERCON, هر دو به عنوان مهم ترین استانداردهای به کارگیری برای ساخت یک روغن مناسب هستند.
• ویسکوزیته روغن دنده را فراموش نکنید. ویسکوزیته یکی از مهم ترین ویژگی های روغن دنده، برای روان شدن آن است.
• مواد افزودنی برای برخی از انواع روغن گیربکس ها با یکدیگر تفاوت دارد. معمولا این افزودنی ها مشخص می کند که روغن مورد نظر دارای چه ویژگی هایی است.
• برای تولید این روغن از چه نوع روغن پایه ای استفاده کرده اند. این روغن باید بر اساس شرایط عملیاتی نوع دنده و سایر مشخصات باشد.
• از چه مجموعه ای روغن مناسب گیربکس را تهیه کنیم؟ شرکت های توزیع کننده بسیار زیادی جهت پخش بهترین روغن های دنده در بازار فعالیت دارند. به مراکزی مراجعه کنید که با سابقه هستند. مراکزی که شهرت زیادی دارند و مشتریان از خرید در این مراکز راضی هستند، محصولات آن ها باکیفیت تر است.
نکات مهم در خرید روغن دنده فاکتورهایی هستند که به هنگام خرید با در نظر قرار دادن آن ها بهترین روغن را انتخاب می کنید. این روغن برای سیستم گیربکس مزایای بسیار زیادی دارد. اصلی ترین وظیفه روغن ها روان کاری چرخ دنده در سیستم های اتومات و دستی خودرو است. قدرت خنک کنندگی از مزایای مهم دو روغن به شمار می رود. در صورتی که روغن تحت شرایط سیستم چرخ دنده کیفیت خود را از دست داده باشد، باید آن را تعویض کرد. این روغن ها به صورت صاف و یکدست هستند، اگر به آنها دست بزنید متوجه چرب بودن آن ها نیز خواهید شد. همچنین روغن با کیفیت دنده بوی نفت می دهد. در صورتی که بوی روغن گیربکس به بوی نفت شباهت نداشته و بیشتر بوی سوخته دارد، باید آن را تعویض کرد. روغن دنده با کیفیت به رنگ قرمز است.
اگر این روغن به رنگ قهوه ای بود، قطعاً کیفیت خود را از دست داده و باید تعویض شود. غلظت روغن دنده نسبت به غلظت اولیه کمتر است. روغن باید به موقع تعویض شود تا به خوبی عمل کند. تمامی ویژگی های روغن گیربکس، باعث عملکرد بهتر سیستم گیربکس می شود. چنانچه کیفیت روغن از بین برود، روان کاری صورت نمی گیرد و حتی امکان خوردگی قطعات و دندهها نیز افزایش پیدا می کند. در صورتی که در سیستم گیربکس سر و صدای زیادی شنیده شود، قطعاً مشکل مربوط به روغن آن است. معمولا در چنین شرایطی یا به دلیل نشتی روغن کم شده یا تحت تاثیر ساییدگی یا آلودگی ها روغن کیفیت خود را از دست می دهد. این بی کیفیتی روی عملکرد صفحه کلاج نیز تاثیر می گذارد.
نتیجه
روغن دنده جزو روغن های مهم و پرکاربرد برای خودرو است. این روغن به منظور روان کاری و جلوگیری از خوردگی دنده های سیستم گیربکس استفاده می شود. در سیستم های اتوماتیک نیز برای انتقال قدرت نقش دارد. همانگونه که استفاده از روغن گیربکس برای سیستم گیربکس خودرو مهم است، به کیفیت آن هم باید توجه کرد. نبود کیفیت مطلوب و عدم استفاده از روغن برای سیستم گیربکس، هر دو می تواند باعث آسیب رساندن به این سیستم شود. روغن ها برای سیستم های گیربکس اتوماتیک و سیستم گیربکس دستی متفاوت هستند. هر یک از این روغن ها نیز خود انواع مختلفی دارند. با رعایت نکات مهم خرید می توانید بهترین روغن را با بی نظیرترین مشخصات انتخاب کنید. اگر به دنبال با کیفیت ترین روغن ها هستید، باید بهترین برندها را در نظر بگیرید. برای کسب اطلاعات دقیق تر و یا خرید بهترین روغن دنده با ما تماس بگیرید.