روغن گیربکس چیست؟ راهنمای کامل بررسی و اهمیت تعویض روغن گیربکس

what-is-gearbox-oil-and-why-is-it-important
27 اردیبهشت 1404

روغن گیربکس چیست؟

یکی از مهم‌ترین سیالات فنی در هر خودرو، روغن گیربکس است. این مایع روان‌کار، وظیفه دارد تا اصطکاک میان قطعات متحرک گیربکس را کاهش دهد، آن‌ها را خنک کند و از فرسایش زودرس جلوگیری نماید. چه در گیربکس‌های دستی و چه در نوع اتوماتیک، خرید روغن دنده مناسب که مهمترین نقش حیاتی در انتقال قدرت و عملکرد روان سیستم ایفا می‌کند یکی از مهمترین روغن های مضرفی خودرو است.

تفاوت روغن گیربکس اتوماتیک و دستی:

ویژگیروغن گیربکس دستیروغن گیربکس اتوماتیک
نوع عملکردروان‌کاری قطعات مکانیکیروان‌کاری، خنک‌کاری و انتقال هیدرولیکی
ویسکوزیتهمعمولاً غلیظ‌ترسبک‌تر و روان‌تر
تعویض دوره‌ایبین ۶۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتربین ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر
حساسیت به شرایط رانندگیکمتربیشتر

نشانه‌های و علائم کاهش یا خرابی روغن گیربکس:

نخستین علامت معمولاً سختی در تعویض دنده یا تأخیر در جا رفتن آن است. اگر هنگام تعویض دنده متوجه لرزش، صدای تقه یا لغزش شدید در انتقال قدرت شوید، احتمال زیادی وجود دارد که مشکل از روغن گیربکس باشد.

علت نشت روغن گیربکس چیست؟

نشت روغن گیربکس ممکن است به‌دلیل خرابی کاسه‌ نمد، واشرها، شل بودن اتصالات یا حتی ضربه فیزیکی به بدنه گیربکس ایجاد شود. در صورت مشاهده لکه‌ای قرمز رنگ با بوی نفت زیر خودرو، باید سریعاً نسبت به رفع آن اقدام کرد.علت نشت روغن گیربکس معمولاً به علت

  • خرابی واشر یا کاسه‌ نمد
  • شل شدن پیچ‌های محفظه گیربکس
  • ضربه یا پوسیدگی بدنه
  • نصب نادرست قطعات

نشانه مهم: رد قرمز رنگ روغن با بوی شبیه به نفت در زیر خودرو

راهکار: بررسی منظم سطح روغن و رفع نشتی در اسرع وقت

مطالعه بیشتر:

نکات مهم در خرید روغن دنده چیست

عوارض تعویض نکردن روغن دنده

 

تعویض-روغن-گیربکس

 

چه زمانی باید روغن گیربکس را تعویض کرد؟

بازه‌ توصیه‌شده معمولاً بین ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر است. با این حال، در شرایط سخت رانندگی این عدد ممکن است کاهش یابد. مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو برای اطلاع دقیق ضروری است.

اگر روغن گیربکس را به‌موقع تعویض نکنیم چه می‌شود؟ 

  • آسیب به دنده و یاتاقان‌ها
  • روغن کهنه قدرت روان‌کاری خود را از دست می‌دهد و باعث خوردگی دنده‌ها، یاتاقان‌ها و عملکرد ناقص کلاچ می‌شود.
  • لرزش و صدای غیرعادی خودرو

ممکن است حین رانندگی لرزش غیرطبیعی حس کنید یا صدای تق‌تق و ساییدگی از گیربکس به گوش برسد.

  • افزایش دمای گیربکس و بوی سوختگی

گرمای بیش از حد نشانه‌ای واضح از خرابی روغن است و می‌تواند بوی سوختگی در کابین ایجاد کند.

  • عویض سخت و لغزش دنده‌ها

دنده به‌سختی جا می‌رود، گاهی می‌لغزد یا اصلاً جا نمی‌افتد. حتی در گیربکس اتوماتیک ممکن است دنده به‌طور ناگهانی و خطرناک تغییر کند.

علائم نیاز به تعویض روغن گیربکس:

  • تعویض سخت یا تأخیردار دنده
  • صدای غیرعادی از گیربکس
  • داغ شدن بیش‌ از حد گیربکس
  • بوی سوختگی از روغن

   هشدار چراغ داشبورد

راهکارهای جلوگیری از خرابی گیربکس:

  • بررسی سطح روغن ماهانه
  • جلوگیری از رانندگی پرگاز و پرشتاب
  • تعویض منظم روغن بر اساس دفترچه خودرو
  • استفاده فقط از روغن توصیه‌شده توسط سازنده خودرو

نشانه‌های بی‌کیفیتی یا آلوده شدن روغن گیربکس خودرو:

  • تیره شدن رنگ روغن
  • بوی سوختگی یا فلز
  • وجود ذرات فلزی در روغن (نشانه ساییدگی دنده‌ها)
  • لیز خوردن یا پرش دنده‌ها

جمع‌بندی

روغن گیربکس نقش کلیدی در عملکرد صحیح خودرو دارد. شناخت نشانه‌ها، بررسی مداوم سطح و کیفیت روغن و تعویض به‌موقع، ضامن سلامت گیربکس و کاهش هزینه‌های آتی است.

پرسش‌های متداول(FAQ):

آیا روغن گیربکس اتوماتیک و دستی یکی است؟
  • خیر، هر کدام روغن مخصوص به خود را دارند و استفاده از روغن اشتباه می‌تواند باعث آسیب جدی به سیستم شود.
آیا می‌توان روغن گیربکس را خودمان تعویض کنیم؟
  • در خودروهای قدیمی‌تر ممکن است، اما در بیشتر خودروهای جدید به ابزار و تخصص نیاز است و بهتر است توسط تعمیرکار انجام شود.
چه علائمی نشان‌دهنده بی‌کیفیتی روغن گیربکس است؟
  • صدای تقه، تاخیر در تعویض دنده، داغ شدن گیربکس و بوی سوختگی.
هزینه تعویض روغن گیربکس چقدر است؟
  • بسته به نوع خودرو و نوع روغن متفاوت است، اما معمولاً بین ۳۰۰ تا ۱ میلیون تومان (در سال ۱۴۰۴).
محصولات مرتبط